-
1 ачык урын
= ачык җир -
2 ачык җир
-
3 ачык
1. прил.1) откры́тый, раскры́тый, распа́хнутыйачык ишек — откры́тая дверь
ачык китап — раскры́тая кни́га
ачык тәрәзә — распа́хнутое окно́
ачык космоска чыгу — вы́йти в откры́тый ко́смос
ачык якалы күлмәк — руба́шка с откры́тым во́ротом
ачык иҗек — откры́тый слог
2) о́тпертый, неза́пертый (замок, амбар)3) обнажённый, го́лый, оголённый, откры́тыйачык тән — обнажённое те́ло
ачык дала — откры́тая (го́лая) степь
4) я́сный, све́тлый, пого́жий, я́ркий; чи́стыйачык күк йөзе — чи́стое не́бо
көн бик ачык — пого́да о́чень я́сная
5) све́тлый, я́ркий (цвет, тон, оттенок); све́тло-, я́рко-ачык төсләр — я́ркие цвета́
ачык зәңгәр — я́рко-си́ний; све́тло-си́ний
ачык кызыл — я́рко-кра́сный
ачык яшел буяу — све́тло-зелёная кра́ска
6) перен. я́сный, чёткий ( план чего); откры́тый, я́вный, определённый (намёк, подтекст); очеви́дный ( факт)ачык гайбәт — я́вная клевета́ (ложь)
дуслыкның ачык дәлиле — очеви́дное свиде́тельство дру́жбы
ачык фикер үткәрү — провести́ чёткую мысль
тәкъдимегез ачык түгел — ва́ше предложе́ние не совсе́м я́сно
7) перен. вня́тный, вразуми́тельный, прямо́й, конкре́тный, чёткий, отчётливый ( ответ); членоразде́льныйачык аңлатма — вразуми́тельное объясне́ние
ачык сөйләм — членоразде́льная речь
имзасы ачык түгел — по́дпись неразбо́рчивая
9) перен. приве́тливый, раду́шный, доброду́шный ( человек)ачык йөз — приве́тливое лицо́
10) перен. зво́нкий, отчётливый ( голос)11) гла́сный, откры́тый; свобо́дныйачык тәнкыйть — гла́сная кри́тика
ачык суд — откры́тый суд
ачык тавыш бирү юлы белән — путём откры́того голосова́ния
ачык сайлаулар — откры́тые вы́боры
12) публи́чный, откры́тый (о лекциях, защите диссертации)•- ачык ара- ачык җир
- ачык урын
- ачык итеп
- ачык рәвештә
- ачык серкәләнүчеләр
- ачык сизелү
- ачык беленү
- ачык күренү
- ачык су
- ачык түгел
- ачык фикерле
- ачык карашлы
- ачык хат
- ачык һава
- ачык һавага
- ачык һавада••ачык авызлылык — ротозе́йство
ачык йөзле (чырайлы) — см. ачык 1. 10)
ачык күзле — проница́тельный, зо́ркий, яснови́дящий; прозорли́вый книжн.
ачык күзлелек — проница́тельность, зо́ркость; прозорли́вость книжн.
ачык күңелле — открове́нный, и́скренний, чистосерде́чный, прямоду́шный, откры́тый; откры́тая душа́; душа́ нараспа́шку ( у кого)
ачык күңеллелек — открове́нность, и́скренность, чистосерде́чие, чистосерде́чность, прямоду́шие
- ачык авызлыачык чырай (йөз) белән — см. ачык 2. 5)
- ачык йөз
- ачык чырай
- ачык та тишек 2. нареч.1) откры́то, откры́тым; раскры́тым; распа́хнутыммәсьәләне ачык калдыру — оставля́ть вопро́с откры́тым
2) перен. я́сно, чётко, то́чно (определить задачи, наметить план действий)3) перен. вня́тно, вразуми́тельно, пря́мо, конкре́тно ( отвечать на вопросы); членоразде́льно (объяснять, говорить)4) чётко, разбо́рчиво (писать, подписать)5) перен. приве́тливо, раду́шно, доброду́шно (поздороваться с кем, встречать гостей)6) перен. зво́нко, отчётливотавышы ачык ишетелә — го́лос его́ слы́шится отчётливо
7) гла́сно (разбирать конфликт, поощрять кого); откры́то, в откры́тую (высказать своё мнение, критиковать кого, что)3. в знач. сущ.; в косв. ф.1) см. ачыклык 1)-15)ачыкка чыгыйк — вы́йдем на просве́т (откры́тое ме́сто)
аран ачыгына киртә салу — заложи́ть же́рдью прохо́д (вход) в заго́н
2)а) см. ачык һаваб) ачыкка см. ачык һавагав) ачыкта см. ачык һавада -
4 ачык-тишек җир
-
5 ачык-тишек урын
-
6 ачык-тишек
1. прил.; см. ачык та тишек 2. сущ.; собир.1) ще́ли (проломы, пробоины, бреши) и ды́ры (на старых крышах, ветхом заборе); ще́ли и просве́ты ( на плетнях); вся́кие (ра́зные, разли́чные) ще́ли (проло́мы, пробо́ины, бре́ши, просве́ты, отве́рстия, зазо́ры)2) проре́хи и (да) ды́рки ( на старой одежде)•- ачык-тишек урын••- ачык-тишек каплау
См. также в других словарях:
ачыклык — 1. Ачык булу 2. Урмансыз, агачсыз урын, аланлык. Бушлык, ачык урын, аралык 3. Ягымлылык, ачык йөзлелек … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
эспланада — 1. Кирмән белән шәһәр арасындагы буш, ачык урын. Берәр бина алдындагы ачык урын, мәйдан 2. Уртасында аллеялары булган киң урам … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
фәза — кит. Күктәге (һавадагы) бушлык; ачык урын, ачыклык … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
якты — и. 1. Нин. б. утлы, кызган җисемнән нурланып тарала, күзгә күренә һәм тирә якны яктыртып күрсәтә торган энергия. Тәүлекнең билгеле бер вакытына хас, кояш нурларыннан туган яктылык 2. Яктылык килә, төшә торган урын; яктыртылган урын. Нин. б.… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
иркен — с. 1. Кысынкы булмаган, киң (урын тур.). Кысып тормаган (өс һәм аяк киеме тур.) 2. Ачыклык, ачык һава иркендә йөрү 3. Ирекле, бәйсез 4. и. Ирек (2,4,5) , бәйсезлек 5. рәв. Җиңел, ансат, кыенсынмыйча. Тартынмыйча, уңайсызланмыйча и. сөйләшү.… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
күләгә — (КҮЛӘГӘЛӘҮ) (КҮЛӘГӘЛЕ) – 1. Бер яктан яктыртылган әйбернең икене ягында барлыкка килгән караңгы чагылышы 2. КҮЛӘГӘЛЕК – Нәр. б. белән капланып, кояш нурларыннан сакланган урын 3. Караңгыда ачык күренмәгән берәр нәрсә, аның ачык булмаган шәүләсе 4 … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
кыр — I. 1. Урмансыз тигезлек, зур тигез ачык мәйдан. Хайваннар һәм кошлар тур. : кулга ияләштерелмәгән, йортныкы булмаган; кыргый кыр үрдәге, кыр казы 2. Иген игү өчен эшкәртелә торган җир мәйданы; басу. с. Авыл хуҗ. культуралары үстерү белән… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
лагерь — 1. Торак пунктлардан читтә, ачык һавада чатырлар корып, вакытлыча урнашу җире 2. Вакытлыча тора (яши) торган урын 3. Авылдан ерак урындагы көтүлекләрдә терлекләрне ябып тоту өчен җәйге киртә абзар; Утар 4. Әсирләр, тоткыннар яши торган урын 2.… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
мәйдан — 1. Шәһәр яки авыл эчендә биналар, корылмалар булмаган зур гына ачык, буш урын 2. Берәр нәрсә өчен әзерләнгән яки берәр нәрсә биләп торган җир аралыгы 3. Күмәк күңел ачу уеннары һ. б. ш. була торган урын 4. Яссылыкта яки өслектә яткан геометрик… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
вольер — Хайваннарны һәм кошларны ачык һавада асрау өчен киртәләп алынган урын … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
җансыз — с. 1. Тереклек иясе булмаган, җаны булмаган, тере булмаган 2. күч. Дәрт, илһам белән яшәми торган, көрәш уты белән янмый торган, сүлпән. Дәрт, өмет, ышаныч һ. б. ш. хисләрне чагылдырмый торган (чырай, күз тур.). әд. Әсәрдә эчке дөньясы ачык… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
